کارورزی چیست؟ | کارورزی دانشگاه فرهنگیان چگونه است؟
امروزه اگر در ابتدای مسیر شغلی یا در دانشگاه در حال تحصیل در رشته مورد علاقه تان هستید ممکن است با واژه <<کارورزی>> آشنا شده باشید. ولی درک مناسبی از وظایف یک کارورز، اهداف کارآموزی، تفاوت کارورزی با کار آموزی و اهداف کارورزی در دانشگاه و محل شغلتان برایتان سوال پیش آمده باشد. ما در این پست آموزشی به بیان مسائل مهم کارورزی به خصوص برای دانشجویاندانشگاه فرهنگیان به طور کامل می پردازیم. پس در ادامه همراه ما باشید.
اصل کلمه کارورزی به واژه (کارورز) بر می گردد و به طور خلاصه هر تجربه آموزشی که همراه شغل باشد، کارورزی نام دارد. درواقع این ترکیب، کارورزی را به عنوان ابزاری فوق العاده برای کنکاش شغلی تبدیل کرده است.
کارورزی میتواند برای کارکنان یک مجموعه به صورت اجباری یا اختیاری باشد. یک فرد ممکن است برای گذراندن چند واحد درسی به کارورزی روی آورد و یا اینکه به صورت داوطلبانه در شرکتی که پذیرش کارورز دارد، مشغول به کار شود.
این دوره فرصت مناسبی برای آشنایی تمامی افراد با فضای کار است که نه تنها سبب بالا رفتن قابلیتهای آنان برای اشتغال در آینده میشود، بلکه به کارورزان قدرت انتخاب بیشتری برای انجام وظایف محوله میدهد.
بدین ترتیب داوطلبین این حوزه بهتر میتوانند به علاقه مندیها و گرایشات خود در زمینههای مختلف، پی ببرند و نقاط قوت کارشان را بشناسند.
به چه کسی کارورز گفته می شود؟
کارورز کسی است که به صورت داوطلبانه برحسب توانمندیهای خود و با استفاده از دانش مقدماتی، برای ارتقا مهارت به واحد صنعتی، خدماتی و… مراجعه میکند. یک فرد کارورز با داشتن دانش و تخصص تئوری در رابطه با یک شغل، اقدام به شرکت دردورههای کارورزی میکند.
به بیانی دیگر هیچ فردی بدون داشتن دانش مقدماتی، نمیتواند به عنوان یک کارورز شروع به کار کند. مهارتی که در این دورهها آموزش داده میشود، بیشتر به صورت عملی و مهارتی است.
تفاوت کارورزی با کارآموزی چیست؟
مهمترین تفاوتی که کارآموزی و کارورزی دارند، پرداخت یا عدم پرداخت حقوق است. به عبارت دیگر کارورزی در هر زمینهای که باشد، با پرداخت حقوق همراه است.
مدت زمان کارورزی معمولا بین ۱۲ تا ۱۸ ماه زمان میبرد. لازم به ذکر است که مدت زمان این دوره، به درجه گواهینامه دریافتی توسط کارورز نیز بستگی دارد. البته شرایط کارورزی در برخی از دانشگاه ها به ویژه دانشگاه فرهنگیان متفاوت است و ممکن است با حقوق همراه نباشد.
برخلاف کارورزی، کارآموزان در انتهای دوره خود هیچ گواهی رسمی دریافت نمیکنند. همچنین دورههای کارآموزی در مدت زمان کمتری اجرا میشوند. این دورهها بنا بر تصمیم کارفرما، بدون پرداخت حقوق صورت میگیرد.
از دیگر تفاوتهایی که این دو دوره آموزشی با یکدیگر دارند، میزان تعهدی است که در هرکدام از آنها وجود دارد. درواقع کارورزان مدت زمان بیشتری را متعهد میشوند تا در واحد شغلی مشخص مشغول به کار باشند، در صورتی که این شرایط برای کارآموزان وجود ندارد.
مدت زمانی که یک کارآموز موظف به همکاری با یک مجموعه است، کاملا متغیر میباشد. این شرایط فرصت خوبی را برای کارآموز ایجاد میکند تا بتواند با مجموعههای مختلف همکاری کند و تجربیات جدیدی را به دست آورد.
این فرصت زمانی ارزشمندتر میشود که فرد حوزه شغلی مناسب خود را پیدا نکرده باشد و با شرکت در کارآموزیهای مختلف، قصد یافتن بهترین شغل را داشته باشد
کارورزی دانشگاه فرهنگیان چگونه است؟
درس کارورزی یکی از شاخصه های عمدة تربیت معلم نو و احیا شده است. این شاخص هم در تربیت پیش از خدمت و هم در تربیت حین خدمت معلمان، نقش اساسی خود را ایفا می کند علت اصلی این امر این است که درس کارورزی» درس تمرین مهارتهای عملی و اجرایی« است و قادر است شخصیت حرفه ای معلمان را شکل دهد، بپروارند و مهارتهای آنها را تا مرزهای حرفه مندی یا» هنرمندی های حرفه ای« رهنمون شود. این درس می تواند توانمندیهای فردی معلمان را بارور سازد، قوام دهد، دوام بخشد و تا آنجا پیش رود که بتوانند در سخت ترین شرایط کاری، ثمربخش ترین شیوه ها وراهکارهای ممکن را بجویند و به کار گیرند شکل دهی شخصیتهای حرفه ای را می توان به قانون ایجاد مهارت در عمل تعبیرکرد
برنامه دانشگاه فرهنگیان چگونه است؟
این برنامه شامل ۳مرحله است :
۱.مرحله مقدماتی (برنامه ریزی و آمادگی):
۲.مرحله اول کارورزی (میانی)
۳.مرحله دوم کارورزی (پایانی)
در مرحله مقدماتی که معمولا ًدر ابتدا در دانشگاه یا مرکز آموزش عالی صورت می گیرد باید به موارد زیر توجه کرد:تشکیل شورا یا ستاد کارورزی:
از آنجا که تعداد دانشجویان داوطلب برای اجرای کارورزی به نوع دانشکده ومیزان توسعه کمی آن بستگی دارد لازم است هرسال قبل از سال تحصیلی ،برای دانشجویان سال آخر رشته مدیریت آموزشی ستاد کارورزی یا کارآموزی متشکل از رئیس دانشکده،مدیر گروه ،واستادان راهنما تشکیل شود تا وظایف برنامه ریزی،سازماندهی،رهبری ونظارت وارزشیابی برفرایند کارورزی را بر عهده بگیرنداین برنامه بر اساس سرفصل دروس مصوب وزارت علوم،تحقیقات وفناوری وشرایط وامکانات اجرایی تدوین می شود در این مرحله زمان برنامه ،تعداددانشجو واستاد راهنمای دانشجویان مشخص می شود
-هماهنگی با اداره های آموزش وپرورش وانتخاب مدارس وواحدهای اداری مورد نیاز
این مرحله باید به صورت رسمی واز طریق مکاتبه دانشگاه با مدیریت های آموزش وپرورش صورت می گیردهماهنگی مذکور به دو شکل صورت می گیرد:
الف)دعوت از مدیران مدارس مورد نظر ونیز روسای آموزش وپرورش در دانشگاه با حضور رییس دانشگاه ،مدیر گروه،استادان کارورزی ودانشجویان.این روش به سبب برقراری ارتباط انسانی وبهره گیری از تکریم شخصیت افراد ونیز آگاه کردن مسولان مدارس وادارات آموزش وپرورش با اهداف وبرنامه کارورزی دانشجویان بسیار سودمند است وبر موفقیت برنامه کارورزی دانشگاه اثر گذار است
ب)دادن معرفی نامه به دانشجویان وخطاب به مدیران آموزش وپرورش به منظور پذیرش آنان در مدارس منتخب دانشجویان هرکلاس یا نماینده آنان موظفند معرفی نامه رااز دانشگاه خوددریافت وبه اداره آموزش وپرورش منطقه مورد نظر مراجعه کنند تااز طرف مدیر منطقه به مدرسه محل کارورزی معرفی شوند زیرا مدیران مدارس بدون معرفی نامه وموافقت مدیر آموزش وپرورش منطقه از پذیرش دانشجو برای کارورزی در مدرسه خودداری می کنند
-آماده سازی وتوجیه دانشجویان
یکی از اقدامات بسیار مهم وموثر در دانشگاه آماده کردن دانشجویان برای در یافت معرفی نامه وحضور در مدارس محل کارورزی است
مراحل انجام کارورزی:
الف)آشنایی با مدیر مدرسه وسایر کارکنان
دانشجویان پس از در یافت معرفی نامه از منطقه وحضور در مدرسه باید با مدیر مدرسه ملاقات کنند این امر باید با دقت ،ظرافت ومهارت وارتباط انسانی مطلوب صورت گیرد این آشنایی فواید متعددی دارد از جمله :
.دانشجو با ویژگی های ودیدگاه ها ی مدیر مدرسه آشنا می شود
۲.اهداف وبرنامه کارورزی خود را مطرح می کنند ومدیر مدرسه را در جریان کار خود ومدتیکه باید در مدرسه باشند قرار می دهند
۳.چون رشته دانشجویان مدیریت آموزشی است ودر آینده نقش مدیر مدرسه را نیز بر عهده خواهند داشت ،در این دیدار وگفت وگو با نقش های مدیر مدرسه آشنا می شوند
۴.روش برقراری ارتباط با مدیر مدرسه را می آموزند
۵.با امکانات ،مشکلات ومسایل مدرسه تا حدودی آشنا می شوند
۶.از طریق مدیر با معاون ودیگر کارکنان مدرسه آشنا می شوند
۷.زمینه برای اجرای مناسب برنامه کارورزی وهمکاری همه کارکنان فراهم می شود
۸.با صلاح دید مدیر بعضی از نقش های مدیریت را در آینده در مدرسه بر عهده می گیرند.
ب)مشاهده مدرسه از زوایای گوناگون
مشاهده به دقت در رفتار وگفتارتعریف می شود ویکی از مهم ترین وآسان ترین روش های کسب اطلاع وشناخت است مشاهده درمدرسهشامل موارد زیر است:
-مشاهده محیط فیزیکی مدرسه
-مشاهده رفتار دانش آموزان
-مشاهده رفتار کارکنان مدرسه
-مشاهده فعالیت های شوراها وانجمن های مدرسه
ج)حضور در شوراها وشرکت در برنامه ها وفعالیت های مدرسه
در مدارس متنوع آموزش ورورش ،شوراها،برنامه ها وفعالیت های متعددی وجود دارد که کارورز طبق طرح درس خود باید برای آشناییی با آن ها وشرکت در بعضی از برنامه ها کوشا باشد
مهم ترین شوراها،برنامه ها وفعالیت هایی که کارورز ضمن شرکت وهمکاری باید از آن ها گزارش تهیه کند عبارتند از:
۱.شورای عمومی مدرسه
۲.شورای معلمان
۳.انجمن اولیاءومربیان مدرسه
۴.شورای دانش آموزان
و…
د)مرحله ی فعالیت های میدانی:
امور برنامه ریزی ،سازمان دهی،رهبری،هماهنگی،نظارت وارزشیابی مدرسه از وظایف عمده ی هر مدیر آموزشی است وواگذار کردن آن به دانشجو نه ممکن ونه مصلحت است زیرا این امر مستلزم داشتن توانایی هاو مهارت های گوناگون است وبه تدریج در یک دانشجو شکل می گیرد .بنابراین بهتر است این مرحله به صورت موردی در فرایند مدیریت مدرسه صورت گیرد وکارورز در هرجا که ممکن است علاوه برمشارکت فعال خود،مستقلا طراحی واجرای برنامه ای را بر عهده بگیرد به نظر می رسد که فعالیت های زیر در افزایش مهارت ادانشجویان برای اداره امور کلاس ومدرسه مفید است.
۱.شرکت در شورای دانش آموزان مدرسه ،اعلام وظایف دانش آموزان در این زمینه
۲.بررسی صندوق پیشنهادهای مدرسه با راهنمایی وزیر نظر مدیر مدرسه
۳.برنامه ریزی یک دوره از دوره های آموزش خانواده در مدرس،با راهنمایی مدیر مدرسه وفراهم کردن زمینه اجرای مدرسه
۴.برنامه ریزی برنامه درسی هفتگی مدرسه برای یک یا چند کلاس با نظر مدیر مدرسه
۵.برنامه ریزی برای برنامه امتحان آزمایشی با راهنمایی مدیر مدرسه
مزایایی که افراد مختلف با شرکت در دورههای کارورزی بدست میآورند، به اختصار عبارتند از:
• آشنایی با محیطهای کاری
• آشنایی با اصول و قوانین فضای کار
• امکان تبادل تجربیات با سایر کارورزان
• محک زدن علاقه مندیها
• به کارگیری خلاقیت در حل مسائلی که در حین آموزش به وجود میآید
• افزایش خودباوری کارورزان
• زمینه ساز فرصتهای شغلی در آینده
اهداف کارورزی:
۱- حضور در مدرسه برای آشنایی با محیط كاری
۲- توجه و مشاهده ی جنبه های انسانی و ارتباطی – رفتاری (كاركنان) مدرسه با نظر به آموخته ها های روانشناسی و فرهنگ سازمان ونیز روابط انسانی
۳- مشاهده اعمال و رفتار مدیر از جنبه های كار های اجرایی ، رفتار تخصصی و روابط میان آنها
۴- مشاهده ی تحلیلی و انتقادی هر آنچه در مدرسه اتفاق می افتد برای ارائه ی راه های بهبود و تعدیل
کارورزی دانشگاه فرهنگیان دو واحد عملی است. که معمولا در ترم 5،6،7و 8 ارئه می شود.
خیر، باتوجه به اینکه کارورزی دو واحد عملی دارد و حتما باید در مدرسه و کلاس درس حضور داشته باشید. هیچ کدام از واحد های کارورزی را نمی توان در طول ترم تابستانه گذراند.
دیدگاهتان را بنویسید